بعد از هشدار درباره شیوع سرطان معده در مردان و سرطان سینه در زنان، حالا نوبت به هشدار درباره سرطان روده بزرگ رسیده است؛سرطانی که خطرناک و البته قابل پیشگیری است.
برگزاری نخستین سمینار علمی تازههای سرطان روده بزرگ در مشهد فرصتی بود تا رئیس اداره سرطان وزارت بهداشت درباره این بیماری هشدار داده و آمارهای تازهای اعلام کند. دکتر علی قنبری خبر داد که در سال۹۱ بیش از ۷هزار نفر مبتلا به سرطان روده بزرگ شدند که این آمار در سال۱۴۰۹ به ۱۴هزار نفر خواهد رسید. حالا این موضوع آنقدر جدی شده که وزارت بهداشت تصمیم گرفته طرح غربالگری سرطان روده بزرگ را در کشور اجرا کند.
آنطور که رئیس بخش سرطان وزارت بهداشت میگوید مهمترین راهبرد برای کنترل شیوع سرطان روده بزرگ که بعد از سرطان معده شیوع بسیار بالایی در کشور دارد، تشخیص زودهنگام است و برای این هدف هم طرح تشخیص زودهنگام و غربالگری آن در شهرهای زیر ۵۰هزار نفر در حال اجراست.
قنبریمطلق با تأکید بر اینکه خوشبختانه سرطان روده بزرگ چنانچه به موقع تشخیص داده شود قابل درمان و بهبود است، توضیح میدهد: سرطان روده بزرگ بیشتر در استانهای شمالی کشور مانند گیلان،مازندران، تهران و سمنان شیوع پیدا کرده که خراسان رضوی در گروه متوسط ابتلا به این بیماری قرار دارد.در سال۹۱ خراسان رضوی ۵۵۶نفر مبتلا به سرطان روده بزرگ داشته که در سال۹۴ پیشبینی میشود به ۶۱۵نفر و در سال۱۴۰۴ به ۸۸۵نفر برسد.
او البته تأکید میکند که دلیل شیوع بیشتر سرطان روده بزرگ در استانهای شمالی میتواند با اضافه وزن، استفاده از چربی زیاد و مصرف غذاهای با کالری بالا ارتباط داشته باشد.همه اینها در حالی است که در سرطان روده بزرگ یا سرطان کولون، سلولهای سرطانی درون بافت روده شروع به تکثیر میکنند. اگر چه این سرطان از معمولترین سرطانهاست، بهدلیل بهبود روشهای غربالگری و تشخیصی، تعداد موارد جدید این بیماری و مرگ ناشی از آن بهطور قابل ملاحظهای کاهش یافتهاست. پزشکان تحرک و ورزش، تعدیل وزن و جلوگیری از چاقی، مصرف آسپیرین و داروهای ضدالتهابی، رژیم غذایی پرفیبر از قبیل سبزیجات و میوهجات و سبوس گندم، مصرف کافی اسید فولیک و کلسیم را مهمترین عوامل محافظتکننده در برابر سرطان روده بزرگ میدانند.
سرطان در ایران
ثبت ابتلای بیش از ۷هزار ایرانی به سرطان روده بزرگ در سال۹۱ در حالی است که مسئولان وزارت بهداشت تأکید دارند بروز سرطان در ایران هم از متوسط جهانی و هم نسبت به کشورهای دیگر مانند ترکیه، عراق و… کمتر است. اما سرطان در جهان سیر صعودی دارد بهطوری که میزان این بیماری در سال۲۰۱۲ میلادی، حدود ۱۴میلیون نفر و در سال۲۰۳۰ به حدود ۳۰میلیون نفر میرسد. پیشبینی میشود ۷۰درصد این افزایش در کشورهای در حال توسعه مانند ایران باشد و این یعنی باید درباره گسترش انواع سرطانها در ایران نگران بود.
مهمترین علت ابتلا به سرطان، سبک زندگی و نوع تغذیه از یک طرف و عوامل محیطی مانند آلودگی از سوی دیگر عنوان میشود. علاوه بر این در درمان سرطانها یکی از مهمترین عوامل شناخت به موقع است که با انواع غربالگری و توجه مردم به انجام تستهای دورهای پزشکی مربوط میشود. عامل مهم دیگر در درمان سرطانها نیز امکانات درمانی است که البته با ضعفهایی در کشور همراه است. از نظر امکانات شیمیدرمانی کمبودهای جدی در سراسر کشور وجود دارد و به گفته مسئولان تنها ۶۰دستگاه رادیوتراپی در کشور در اختیار داریم درحالیکه به دوبرابر این تعداد نیازمندیم. براساس پیشبینیهای مسئولان وزارت بهداشت سالانه ۸۵ تا ۹۰هزار نفر به سرطان مبتلا میشوند، این یعنی از همین حالا تا اسفند آینده احتمال دارد به اندازه یک استادیوم آزادی سرطانی جدید به کشور اضافه شود، مگر اینکه از سبزیجات و میوهها بیشتر استفاده کنیم و مصرف نمک، چربیها و شیرینیها را تا جایی که میشود کم کنیم.
درمان سرطان روده بزرگ
تغییر در عادات اجابت مزاج مانند اسهال یا یبوست، مشاهده خون در مدفوع، ناراحتی مداوم شکم مانند گرفتگی، نفخ و درد، ضعف و خستگی و کاهش بیدلیل وزن مهمترین نشانههای بروز سرطان روده بزرگ هستند. بسیاری از افراد مبتلا به سرطان روده بزرگ، هیچ علامتی را در مراحل اولیه این بیماری گزارش نمیکنند. شیمیدرمانی میتواند سبب بهبود کیفیت زندگی و طول عمر مبتلایان به سرطان روده بزرگ شود. توصیه میشود که تستهای غربالگری برای تشخیص سرطان روده بزرگ از سن ۵۰سالگی شروع شود و برای کسانی که سابقه خانوادگی ابتلا به آن را دارند، باید از سنین پایینتر آغاز شود.
منبع: روزنامه همشهری