یکی از روش‌های متداول  آینده‌پژوهی، مطالعه روند‌های کوتاه مدت پیش رو با بهره گیری از نظرات کارشناسان است. روش‌های مختلفی برای تماس با کارشناسان، و سپس جمع‌بندی و مستندسازی نظرات و تحلیل‌های آن‌ها وجود دارد. در سال ۱۳۹۳،  آینده‌بان با ترکیبی از روش‌های مرسوم دریافت نظرات و تحلیل اثرات متقابل،  گزارش آینده‌پژوهی ایران ۱۳۹۳ را منتشر کرد که با استقبال زیادی مواجه شد. آمار بالای مراجعه به لینک‌های دانلود این گزارش و تماس‌های مخاطبان علاقه‌مند شاهدی بر این استقبال است که انگیزه دست‌اندرکاران آینده ‏بان به ادامه این مسیر بوده است. به همین دلیل، آینده‌بان مطالعه روند‌های کوتاه مدت را برای سال آینده (۱۳۹۴) نیز در برنامه‌های خود قرار داد.

همزمان با ماه‌های آخر سال ۱۳۹۳، آینده‌بان در تلاش است تا به روال سال گذشته، گزارش آینده‌پژوهی مسائل ایران را در قالبی جدید و متفاوت اما همراستا با روش‌شناسی و تجربه‌های به دست آمده از انتشار گزارش نخست (آینده‌پژوهی سال ۱۳۹۳) منتشر کند. به بیان مشخص‌تر، مهم‌ترین تفاوت گزارش امسال در نحوه گردآوری اطلاعات اتفاق افتاده است. در گزارش امسال، همه شهروندانی که علاقه‌مند به پیش‌نگری  مسائل اصلی و چالش‌های پیش روی کشور هستند، می‌توانند ما را از نظرات ارزشمند خود بهره‌‌مند کنند.

آینده‌پژوهی با مفهوم زمان و عدم قطعیت سروکار دارد. درک ما از زمان و موضوع عدم قطعیت تا حد زیادی تعیین کننده دریافت ما از مفاهیم دیگری مانند کارشناس، پیش‌نگری، راه حل و مفاهیمی از این دست و در ادامه استفاده از روش‌شناسی و روش‌های مختلف پژوهش است. به بیان مشخص‌تر، ما معتقدیم که آینده همین امروز ساخته می‌شود و حاصل اجتماع بین‌الاذهان پنهان ولی مستقر در ذهنیت آحاد مردمان یک سرزمین است. بدین معنا، چیزی به نام چالش یا مسئله در جهان خارج وجود ندارد. این دریافت و پنداشت مشترک ما از سطح اهمیت موضوع یا مسئله‌ای است که تولید دانش پیرامون آن، سیاست‌گذاری برای آن، خیزش افکار عمومی یا حتی تغییرات کلان در سطح مناسبات سیاسی و اقتصادی را ممکن می‌کند. بنابراین، ذهنیت مشترک امروزی، همین جا حاضر و کنونی ایرانیان است که مسائل امروز و رویدادهای فردا را تعیین می‌کند. بنا به چنین تعریفی، باید به جرأت اعلام کرد که: همه شما کارشناسید.

با وجود آن که آینده‌بان دست همه علاقه‌مندان به پیش‌نگری مسائل ایران را به گرمی می‌فشارد، اما در کنار آن معیار‌هایی برای تشخیص سطح تخصص و خبرگی کسانی که در نظر‌سنجی ما شرکت می‌کنند تدارک دیده‌ شده است. به زبانی دقیق‌تر، همه شهروندان می‌توانند ما را در رسیدن به تخمینی از مسائل و موضوعات مهم کشور در سال پیش رو یاری دهند. ارزیابی اعتبار داده‌های گرد‌آوری شده هنگام جمع‌بندی نهایی نظرات و تحلیل آن‌ها لحاظ خواهد شد.

گردآوری آنلاین اطلاعات در این باره در طی چند فاز مجزا انجام خواهد گرفت که فاز نخست از روز ۱۲ بهمن‏ ماه ۱۳۹۳ آغاز و تا روز ۲۴ بهمن‏ ماه ۱۳۹۳ انجام شد. در این مرحله همچون سال گذشته پرسش اصلی ما از شما این بود:

 مهم ترین چالش ها و مسائل (متغیرهای) تاثیرگذاری که ایران در سال ۱۳۹۴ با آن مواجه است، کدامند؟

اگر علاقه‌مند به شرکت در این نظر‌سنجی هستید، می‌توانید با استفاده از لینک به مرحله بعد رفته و بنا به شیوه‌نامه‌ای که در ادامه ملاحظه خواهید کرد، نظرات خود در این باره را در فرم‌های از پیش‌ آماده ما وارد کنید. هنگام ورود اطلاعات، خواهشمندیم که به اطلاعات خواسته‌شده تا آنجا که ممکن است کامل و صادقانه پاسخ دهید. صداقت شما پشتوانه ما برای در دست داشتن اطلاعات قابل اعتماد است و پیامد آن، انتشار گزارش متکی بر مشارکت شهروندان خواهد بود که از معیارهای پژوهشی و پیش‌نگرانه قابل قبول نیز برخوردار است.

آینده‌بان در سال جاری تلاش کرده است تا زمینه‌های آینده‌پژوهی شهروندی که یکی از مفاهیم نسبتاً جدید در این حوزه است را به مرحله عمل برساند. آینده‌بان، گروهی تخصصی و رسانه ای-پژوهشی در زمینه آینده‌پژوهی است و هیچ گونه وابستگی نهادی، حقوقی، مالی یا سازمانی به هیچ‌یک از سازمان‌های رسمی دولتی، دانشگاهی یا خصوصی در داخل و خارج از کشور ندارد. بر همین اساس، از اطلاعاتی که در اختیار ما قرار خواهید داد، تنها برای استفاده در فعالیت‌های پژوهشی گروه پژوهشگران آینده‌بان استفاده خواهد شد و تحت هیچ فرآیند یا توافق‌نامه‌ای در اختیار دیگران قرار نخواهد گرفت. برآیند این نظرات در قالب گزارش نهایی «آینده پژوهی ایران ۱۳۹۴» در روزهای پایانی سال منتشر خواهد شد.

 دور اول به پایان رسید

————————————————————————————————–

پس از پایان دور اول، در دور دوم که از روز ۵ اسفند تا روز ۸ اسفند ۱۳۹۳ انجام شد، کارشناسان برگزیده اهمیت هر یک از ۱۶۹ مورد را از طریق امتیازدهی مشخص کردند تا در نهایت اولویت‏ بندی مسائل مشخص شد. پاسخ‏گویان به هر مورد امتیازی از ۰ تا ۱۰ دادند. عدد ۰ به معنای بی‏ اهمیت بودن مسئله برای ایران در سال آینده و اعداد یک تا ۱۰ میزان اهمیت را از خیلی کم به خیلی زیاد مشخص می‏‌کرد. در نهایت ۱۰۰ متغیر اول از این طریق شناسایی شد که از طریق این لینک قابل مشاهده است.

 دور دوم به پایان رسید

————————————————————————————————–

دور سوم «آینده پژوهی ایران سال ۱۳۹۴» برگزار است و کارشناسان در قالب پنل ‏های خبرگان، اثرات متقابل ۱۰۰ متغیر را مشخص می‏ کردند تا شبکه روابط بین مسائل ایران در سال ۱۳۹۴مشخص شد. در دور چهارم نیز تحلیل های نرم افزاری بر اساس ماتریس مسائل انجام شد

دور سوم و چهارم به پایان رسید

————————————————————————————————–

ویژه ‏نامه «آینده پژوهی ایران سال ۱۳۹۴» در قالب گزارش ۱۴۸ صفحه ای منتشر شد. این گزارش از طریق لینک‌های زیر قابل دریافت است.

 لینک اول |  لینک دوم

(هردو لینک امکان دسترسی به یک فایل را فراهم می‌ کند، به جهت سهولت دسترسی در دو نشانی مختلف فایل در دسترس قرار گرفته و قابل دریافت است.)