جاری شدن سیلاب‌های اخیر ناشی از بارندگی‌های مناسب در جنوب شرق کشور باعث آبگیری قسمت‌هایی از دریاچه هامون شد و بعد از حدود ۱۵ سال خشکسالی، حیاتی دوباره به این تالاب بین المللی بخشید.
به گزارش ایرنا، همچنانکه بخش‌هایی از هامون هم اینک آبگیری می‌شود اقدامات اداره کل حفاظت محیط زیست سیستان و بلوچستان برای شتاب بخشی به احیاء این دریاچه بارقه‌های امید به زندگی را در میان ساکنان خطه سیستان زنده کرده است.
شماری از اهالی سیستان که پیش از این نماز باران برپا کرده بودند به شکرانه این نعمت الهی سجده شکر به جای آورده و برخی از خانواده‌ها نیز در اطراف تالاب تجمع کرده و بعضا به شنا مشغول هستند.
مدیرکل اداره حفاظت محیط زیست سیستان و بلوچستان در این باره گفت: با وارد شدن آب به بستر هامون بعد از یک دوره خشکسالی ۱۵ ساله، زندگی و حیات به منطقه سیستان بازگشته است.
ˈخسرو افسریˈ افزود: همکاری مردم منطقه سیستان با اداره کل حفاظت محیط زیست در خصوص احیاء تالاب هامون ستودنی است، به عنوان مثال آنها با ساخت آب بندهایی در اطراف کوه خواجه به هدایت و مدیریت منابع آب کمک می‌کنند.
وی اظهار داشت: در شرایط کنونی همکاری کشور همسایه افغانستان می‌تواند روند احیاء تالاب هامون را به صورت جهشی شتاب بخشد و در صورتی که حق آبه ایران از رود هیرمند بر اساس قراردادهای دوجانبه که مورد تاکید سازمان ملل است داده شود، می‌توان به احیاء هامون امیدوار بود.
او گفت: این موضوع از آنجا حائز اهمیت بیشتر است که بارندگی‌های امسال در ارتفاعات مجاور ایران در داخل خاک افغانستان مناسب بوده لذا از آن کشور دوست و همسایه انتظار داریم مطابق قراردادهای منعقده حق آبه هامون و هیرمند را رعایت کند.
مدیرکل اداره محیط زیست سیستان و بلوچستان افزود: همانطور که نماینده سازمان ملل متحد در سفر چندی پیش به منطقه سیستان تاکید کرد احیاء تالاب هامون به دلیل اثرات مثبت فرامنطقه‌ای باید مورد توجه تمام کشورهای منطقه قرار گیرد زیرا آثار سوء زیست محیطی آن فراتر از ایران بوده است.
افسری ابراز امیدواری کرد آبگیری هامون به کاهش آثار مخرب زیست محیطی از جمله کمتر شدن غبار و ریزگردها در منطقه منجر شود.
بر اساس برآورد کارشناسان طی هفته جاری کمتر از ۱۰ درصد پهنه ۵۶۰ هزار هکتاری هامون آبگیری شده که حدود ۴۰۰ هزار هکتار آن داخل خاک ایران قرار دارد.
ˈهامونˈ یکی از تالاب‌های مهم دنیا و بزرگترین دریاچه آب شیرین در سراسر فلات ایران محسوب می‌شود که مشترک بین ایران و افغانستان است.
هامون دارای سه بخش هامون پوزک، هامون صابوری(شاپوری) و هامون هیرمند است که در مجموع تالاب بین المللی هامون را تشکیل می‌دهند.
این تالاب در سیستان و بلوچستان و در فاصله ۲۰۰ کیلومتری شمال زاهدان مرکز این استان در حوره آبریز پنج شهرستان زابل، زهک، هیرمند، هامون و نیم روزˈ واقع شده است.
هامون برای حیات به ۱۰ میلیارد متر مکعب آب نیاز دارد
معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست گفت:تالاب هامون برای بازگشت به حیات به ۱۰ میلیارد متر مکعب آب نیاز دارد.
احمد علی کیخا درگفت و گو با خبرنگار علمی ایرنا اظهار داشت:هامون یک تالاب بین المللی و مشترک بین ایران و افغانستان است از این رو دو کشور باید با همکاری و کمک همدیگر به ادامه حیات این حوضه آبی کمک کنند.
وی اظهار داشت:حق آبه هامون از رودخانه هیرمند که در افغانستان جاری است تامین می شود از این رو دولت افغانستان باید به حقوق تاریخی تالاب احترام بگذارد و در اقداماتی که در بالادست انجام می دهد حق آبه هامون را که در پایین دست است، در نظر بگیرد.
کیخا ادامه داد:همچنین در داخل کشور وزارت نیرو و جهاد کشاورزی هم باید در بحث لایروبی رودها و انشعابات منتهی به هامون و تغییر الگوی کشت و آبیاری برنامه داشته باشند ، اکنون به علت بارندگی روان آبهایی در حوضه جاری است اما متاسفانه به دلیل اینکه لایروبی به خوبی انجام نشده بود ، این آبها به تالاب نمی رسد.
وی ادامه داد:همچنین در سفر رییس جمهوری به سیستان و بلوچستان قرار شد در ۴۶ هزار هکتار از اراضی دشت سیستان طرح انتقال آب با لوله به مزارع اجرا شود که با این کار، راندمان آبیاری در منطقه بالا می رود و با این افزایش راندمان، آب بیشتری به تالاب سرازیر خواهد شد.
معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست گفت: اجرای این طرح حداقل به حدود هزار و ۵۰۰ تا ۲ میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد که دولت این میزان اعتبار را تامین می کند که کمک بزرگی به تامین آب مورد نیاز هامون خواهد شد.
وی تاکید کرد:تالاب هامون مساله ای است که نمی شود به طور موقت به آن نگاه کرد، باید یک کارگروه مشترک بین دو کشور ایران و افغانستان شکل گیرد تا وضعیت این حوضه آبی به طور مداوم رصد شود.
کیخا گفت:تالاب هامون ۵۶۰ هزار هکتار وسعت دارد که از این میزان ۴۰۰ هزار هکتار داخل ایران و بقیه در کشور افغانستان قرار دارد که وضعیت بخش افغانستان بهتر از ایران است. اکنون به علت بارندگی ها و روان آبها حدود ۱۰ تا ۲۰ درصد تالاب در بخش ایرانی آبگیری شده است.
وی افزود: با توجه به نزدیک شدن فصل تابستان و بروز ریزگردها در منطقه باید تلاش کنیم با تامین آب مورد نیاز تالاب هامون، مردم کمتر شاهد بروز ریزگردها باشند که برای این منظور باید اعتبارات مورد نیاز تامین شود.
معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست اظهار داشت: از وزارت خانه های جهاد کشاورزی ، نیرو و سازمان جنگل ها مراتع و آبخیزداری انتظارداریم به سازمان حفاظت محیط زیست برای احیای تالاب هامون بیشتر کمک کنند و نقش بیشتری در مدیریت آب در منطقه داشته باشند.
وی ادامه داد: حدود ۱۰ روز گذشته هیاتی با هدف مذاکره برای نجات تالاب هامون به ایران آمد، وضعیت بررسی شد و نتایج خوبی به دست آمد، این گروه کارشناسی پذیرفت که این مشکل باید برطرف شود.
کیخا گفت: سازمان حفاظت محیط زیست بنا بر ماموریتی که دارد خواستار احیای تالاب بین المللی هامون است و با توجه به ارزش زیست محیطی، فرهنگی و تاریخی، احیای این حوضه آبی را مطالبه و آنرا در مجامع منطقه ای و بین المللی پیگیری می کند.
تالاب بین المللی هامون یکی از تالاب های مهم دنیا و بزرگترین دریاچه آب شیرین در سراسر فلات ایران محسوب می شود که مشترک بین ایران و افغانستان است.
هامون دارای سه بخش هامون پوزک، هامون صابوری (شاپوری) و هامون هیرمند است که روی هم تالاب بین المللی هامون را تشکیل می دهند.
نخستین کارگاه تدوین برنامه مدیریت یکپارچه تالاب هامون برگزار می شود
مسوول دبیرخانه استانی احیا تالاب بین المللی هامون گفت: نخستین کارگاه آموزشی دو روزه تدوین برنامه مدیریت یکپارچه احیا تالاب هامون نیمه دوم اردیبهشت در منطقه سیستان برگزار می شود.
ˈالهام آبتینˈ در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: اعضای سازمان های مردم نهاد، شماری از مردم محلی، کارشناسان و مدیران دستگاههای اجرایی دست اندرکار در موضوع تالاب هامون از مهمترین شرکت کنندگان در این کارگاه آموزشی هستند.
وی با تاکید بر تداوم اجرای سلسله برنامه های مدون پیرامون احیا تالاب هامون با پیگیری های مستمر اداره کل حفاظت محیط زیست سیستان و بلوچستان اظهار داشت: ارائه آموزش های تخصصی به گروه های مختلف مردمی و کارشناسان ادارات در رابطه با احیا این تالاب در اولویت قرار دارد.
وی تدوین برنامه های مدون و مستمر به منظور انجام مدیریت همه جانبه و همسو نگر در ابعاد زیست محیطی، اجتماعی و اقتصادی را از مهمترین اهداف برگزاری این کارگاه آموزشی عنوان کرد.
مسوول دبیرخانه استانی احیا تالاب بین المللی هامون گفت: ارتقا سطح مشارکت سازمان های مردم نهاد، مردم محلی و همراهی گروه های مختلف در راستای تدوین دستورالعمل احیا و مدیریت تالاب هامون از دیگر اهداف برپایی این کارگاه آموزشی است.
آبتین افزود: افزون بر ۱۰۰ نفر از کارشناسان، مدیران و مردم محلی استان برای شرکت در این کارگاه آموزشی که با همکاری اداره کل حفاظت محیط زیست سیستان و بلوچستان، معاونت محیط طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست کشور و استانداری برگزار می شود، دعوت شده اند.
