با نزدیک شدن ایام تابستان و فصل گرما، کارشناسان و متولیان امر اعتقاد دارند که آب شرب شیراز که از سد درودزن تامین می شود در صورت عدم مدیریت مصرف آب با چالش جدی رو به رو خواهد شد، چالشی که حتی می تواند منجر به سبز شدن آب دریاچه سد نیز شود.
به گزارش خبرنگار مهر در شیراز، سد درودزن یکی از منابع اصلی تامین کننده آب شرب شیراز، کشاورزی اراضی پایین دست و حتی دریاچه بختگان به شمار می رود.
مسئولان امر همواره اعتقاد دارند که سد درودزن برای آبیاری ۴۰ تا ۵۰ هزار هکتار از اراضی کشاورزی پایین دست در نظر گرفته شده ، رقمی که اکنون به بیش از ۱۳۰ هزار هکتار رسیده و در عین حال باید از آب این سد برای مصرف شرب و حقابه تالاب بختگان نیز اختصاص یابد.
این روزها با خشکسالیهای متمادی وضعیت آب این سد نیز رو به بحران گذاشته است و متولیان امر اعتقاد دارند با کاهش چشمگیری که آب سد دارد ، اگر آب کشاورزی و شرب مدیریت نشود، شیراز در این بخش با چالش و بحران جدی برای ایام تابستان رو به رو خواهد شد.
چالشی که منجر به سبز شدن آب سد و مرگ ماهی های آن خواهد شد.
رئیس گروه محیط زیست آب منطقه ای استان فارس در خصوص بحران آب و چالشهای آبی در تابستان امسال در شیراز به خبرنگار مهر گفت: در سال گذشته میزان بارندگی از حد متوسط پایین تر بوده به همین دلیل خشکسالی طی شش سال آینده نیز تداوم دارد.
احمدرضایی عیسایی با اشاره به وضعیت سد درودزن گفت: در حال حاضر این سد حدود ۵۰۰ میلیون مترمکعب آب دارد درصورتکیه ظرفیت آن از یک میلیارد متر مکعب بیشتر است.
وی ادامه داد: از این ۵۰۰ میلیون مترمکعب، معادل ۲۰۰ میلیون متر مکعب باید طی یک ماه آینده برای کشاورزی پایین دست دریاچه سد درودزن رها شود و فقط ۳۰۰ میلیون متر مکعب برای پایداری آن باقی می ماند.
این مسئول با اشاره به اینکه این ۳۰۰ میلیون متر مکعب حجم مرده دریاچه سد است، اضافه کرد: دریاچه سد درودزن برای خودپالایی به این میزان آب نیاز دارد به این شیوه که اگر اکسیژن محلول آب زیاد شود و حجم آب کم باشد ، خودپالایشی صورت نگرفته و این امر منجر به تغییر طعم و بوی آب می شود.
وی با اشاره به اینکه به محض گرم شدن هوا دبی آب رودخانه “کُر” به عنوان منبع ورودی آب به سد به حداقل می رسد، بیان کرد: این موضوع باعث می شود که خودپالایی انجام نشود و تغذیه گرایی در دریاچه رشد و جلبکها به وجود آیند.
حوزه کشاورزی تغییر الگوی کشت دهد
عیسایی با اشاره به اینکه این مشکل، سبز شدن دریاچه را به همراه دارد، اضافه کرد: برای جلوگیری از بحران دردریاچه سد باید دستگاه های ذیربط در حوزه کشاورزی با تغییر الگوی کشت و ایجاد و ارتقای آبیاری نوین ، مصرف آب را به حداقل رسانده تا برای تامین آب شرب مردم با مشکل مواجه نشویم.
وی با اشاره به اینکه باید هر سال ۱۰ الی ۲۰ درصد از مصرف آب در حوزه کشاورزی کاسته شود، افزود: باید حجم ذخیره آب بیشتر از مصرف باشد و با توجه به خط دوم انتقال آب درودزن به شیراز باید آب در پشت سد به میزان قابل توجه ای ذخیره باشد.
رئیس گروه محیط زیست آب منطقه ای استان فارس با اشاره به اینکه با راه اندازی این خط ۴۵ درصد از آب شرب شیراز از این سد تامین می شود، عنوان کرد: اگر میزان مصرف بیشتر از حجم ذخیره شده آب باشد تغییرات کیفی آب شرب پدید آمده و کیفیت آن نامناسب خواهد شد.
عیسایی با اشاره به اینکه از طریق سد دروزدن آب شرب دو الی سه میلیون نفر در شیراز تامین می شود، تصریح کرد: اگر در مصرف آب در حوزه کشاورزی تغییراتی حاصل نشود و آب در حوزه بالادست به میزان زیادی مصرف شود با چالش آبی رو به رو خواهیم بود.
وی خواستار توسعه صنعت در اطراف سد درودزن شد و افزود: مدیریت بحران باید این موضوع را پیگیری کند البته دفتر حفاظت محیط زیست آب منطقه ای طی مدت اخیر اجازه رشد کشاورزی در بالادست را نداده است.
این مسئول با اشاره به اینکه رشد کشاورزی، از دست دادن آب شرب یک کلانشهر را به همراه دارد، ادامه داد: در این خصوص باید بخشنامه ای ابلاغ و ممنوعیت رشد کشاورزی در بالادست و سرحوزه سد ممنوع شود.
عیسایی با اشاره به تبخیر آب در این فصل بیان کرد: از هم اکنون تبخیر آب به حداکثر می رسد در حالیکه ورودی آب از رودخانه کر به سد به حداقل رسیده و این امر افزایش بین نیترات و فسفات یا به گونه ای تغذیه گرایی اتفاق می افتد.
خطر مرگ ماهی های سد درودزن/ برنج کاری در استان بیابانی
وی با اشاره به اینکه این روند تغذیه گرایی ممکن است به سبز شدن دریاچه سد بیانجامد، عنوان کرد: این پدیده ممکن است باعث تکرار واقعه تلف شدن دو میلیون ماهی در سد فشافویه تهران برای درودزن نیز شود.
چندی پیش در سد فشافویه تهران به دلیل تراکم بالای ماهی ها و کمبود آب سد حدود دو میلیون ماهی تلف شدند.
رئیس گروه محیط زیست آب منطقه ای استان فارس افزود: این پدیده زمانی اتفاق می افتد که تراکم زیاد شود و اکسیژن محلول آب به شکل بسیار زیادی استفاده شود و در کمتر از چند دقیقه این مرگ گسترده ماهی ها روی دهد.
عیسایی با اشاره به اینکه شیلات یک میلیون بچه ماهی و ماهی را پشت سد رها کرده، افزود: این در حالیست که قبل از رها سازی مطالعاتی روی این موضوع صورت نگرفته است.
وی در ادامه سخنان خود گفت: طی شش الی هفت سال گذشته هیچ زمانی حجم آب دریاچه سد به یک میلیارد متر مکعب نرسیده است.
رئیس گروه محیط زیست آب منطقه ای استان فارس گفت: مردم نیز باید از مصرف بی رویه آب خودداری کنند و مصرف آب به صورت دقیق مدیریت شده باشد.
وی همچنین با انقتاد از برنج کاری در استان گفت: در کجا شاهد هستیم در یک استان بیابانی و نیمه خشک برنج کاری صورت می گیرد.
این مسئول تاکید کرد: در حال حاضر در بسیاری از دشتهای استان ترک خوردگی و نشست مشاهده شده که این موضوع نابودی سفره های آب زیرزمینی را نیز به همراه دارد.
به گزارش مهر، خطر کمبود آب در سد درودزن و سایر منابع آبی استان باید به صورت جدی مورد توجه مسئولان امر قرار گیرد، کشاورزی در استان فارس که به شکل بی رویه ای ادامه یافته با ادامه این روند منابع آبی استان را به نابودی خواهد کشاند و در این خصوص باید متولیان امر دقت جدی در رابطه با مصرف آب در شیراز واستان فارس داشته باشند.
